Σπάσιμο – Κάταγμα Χεριού

 

Κάταγμα λέγεται αλλιώς το σπάσιμο ή το ράγισμα των οστών, σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Τα κατάγματα (σπασίματα) του κάτω άκρου της κερκίδας είναι τα πιο συχνά κατάγματα στην ορθοπεδική. Η σημασία της σωστής αντιμετώπισης αυτών -ειδικότερα όταν αυτά είναι συντριπτικά- (πολλά κομμάτια) και ενδαρθρικά (η γραμμή του κατάγματος φθάνει μέσα στην άρθρωση) είναι μεγάλη. Το κάταγμα μπορεί να συνοδεύεται από άλλες παθήσεις, όπως παγίδευση μέσου νεύρου στον καρπό, ρήξεις τενόντων (εκτεινόντων και κυρίως του μακρού εκτείνοντος του αντίχειρα)

 

Σπάσιμο Χεριού: Συμπτώματα – Κλινική Εικόνα

 

Συνήθως τα κατάγματα αυτά προκύπτουν από πτώση με τεντωμένο άνω άκρο και τον καρπό σε ραχιαία έκταση (βλέπε εικόνα).

 

 

Τα συνήθη συμπτώματα σπασίματος χεριού είναι:

 

• Πόνος
• Παραμόρφωση καρπού
• Οίδημα της άρθρωσης
• Αιμάτωμα

 

Το σπασμένο χέρι χρειάζεται άμεσα:

 

• Ακινητοποίηση σε νάρθηκα
• Ακτινολογικό έλεγχο
• Ανάταξη του κατάγματος. Επάνοδο δηλαδή στην αρχική ανατομική του θέση με χειρισμούς υπό έλξη, με μέθη ή χωρίς

 

Διάγνωση – Εξετάσεις

Η διάγνωση τίθεται με ακτινολογικό έλεγχο που περιλαμβάνει λήψεις κατά μέτωπο και προφίλ της πηχεοκαρπικής. Αρκετές φορές είναι αναγκαία και η αξονική τομογραφία 3d (τριών διαστάσεων). Για καλύτερη απεικόνιση του κατάγματος, ώστε να γίνει η αντιμετώπιση του με τον ενδεδειγμένο τρόπο.

 

Αντιμετώπιση

Το σπάσιμο χεριού(κάταγμα) μπορεί να αντιμετωπιστεί είτε συντηρητικά είτε χειρουργικά, ανάλογα με την περίπτωση.

 

Σπάσιμο χεριού: Συντηρητική αντιμετώπιση

 

• H συντηρητική αντιμετώπιση των καταγμάτων περιφερικού άκρου κερκίδος αφορά μετά την επιτυχή τους ανάταξη (σε όσο πιο ανατομική θέση γίνεται ), την τοποθέτηση κυκλοτερούς γύψου, για χρονικό διάστημα συνήθως 4 εβδομάδων.
• Στη διάρκεια αυτού του διαστήματος γίνεται ακτινολογικός έλεγχος της διατήρησης της ανάταξης του κατάγματος, την πρώτη εβδομάδα , την 15η ημέρα και στο τέλος του διαστήματος των 4 εβδομάδων.
• Στο τέλος αυτού του διαστήματος, εφόσον υπάρχουν ακτινολογικά σημεία πώρωσης του κατάγματος, γίνεται αφαίρεση του γύψου και ξεκινά κινησιοθεραπεία καρπού-δακτύλων για την ανάκτηση της κινητικότητας του καρπού και των δακτύλων.

 

Σπάσιμο Χεριού: Χειρουργική αντιμετώπιση

 

Η Επέμβαση

 

Σε περίπτωση που δεν μπορεί να επιτευχθεί ικανοποιητική ανάταξη του κατάγματος (επάνοδος στην ανατομική του θέση ), τότε επιχειρείται χειρουργική αντιμετώπιση:

• Συνήθως με εσωτερική οστεοσύνθεση
• ή με εξωτερική οστεοσύνθεση, σε περιπτώσεις που το απαιτούν
• ή και με συνδυασμό και των δυο ανωτέρω μεθόδων σε βαριές περιπτώσεις με πολλή συντριβή.

 

Εσωτερική οστεοσύνθεση: Η συνήθης χειρουργική αντιμετώπιση για το σπάσιμο χεριού

 

• Γίνεται τομή περίπου 4-5 εκ. στην παλαμιαία επιφάνεια του αντιβραχίου μεταξύ κερκιδικής αρτηρίας και κερκιδικού καμπτήρα του καρπού , διατομή του τετράγωνου πρηνιστή και αναγνώριση των καταγματικών τεμαχίων(κομματιών).
• Στη συνέχεια ανατάσσεται το κάταγμα με ειδικούς χειρισμούς και τοποθετείται η ειδική ανατομική πλάκα τιτανίου και σταθεροποιείται .
  Ο έλεγχος της ανατομικής –σωστής τοποθέτησης της πλάκας γίνεται με ακτινοσκοπικό μηχάνημα (c-arm).
• Τέλος γίνεται σύγκλιση του τραύματος και συρραφή του δέρματος. Επίσης τοποθετείται γυψονάρθηκας για περίπου 15 ημέρες.

 

Χειρουργική αντιμετώπιση σπασίματος χεριού με Εξωτερική οστεοσύνθεση

 

• Πρόκειται για ειδικές συσκευές που τοποθετούνται εξωτερικά και λειτουργούν ως νάρθηκες διατήρησης της ανάταξης του κατάγματος, είτε συμπιέζοντας τα καταγματικά τεμάχια, είτε ουδετεροποιώντας τις δυνάμεις που τείνουν να αποσταθεροποιήσουν την ανάταξη του κατάγματος.
• Η τοποθέτηση αυτών των συσκευών γίνεται με περιοχική αναισθησία του άνω άκρου με δυο μικρές σχετικά τομές στο 2ο μετακάρπιο και περίπου στο μέσον του αντιβραχίου.
• Η συσκευή διατηρείται για 4-6 εβδομάδες αναλόγως με το είδος του κατάγματος.

 

Αναισθησία

 

Μπορούν να εφαρμοστούν διάφορα είδη αναισθησίας, αλλά η πιο κατάλληλη είναι η περιοχική αναισθησία του άνω άκρου και συγκεκριμένα το μασχαλιαίο block , γιατί προσφέρει πιο παρατεταμένη αναλγησία του χεριού για τουλάχιστον 7-12 ώρες μετά το χειρουργείο.

 

Διάρκεια επέμβασης

 

• Η επέμβαση της εσωτερικής οστεοσύνθεσης με ειδική ανατομική πλάκα τιτανίου χαμηλού προφίλ, διαρκεί συνήθως 40 λεπτά.
• Η επέμβαση της τοποθέτησης συσκευής εξωτερικής οστεοσύνθεσης , διαρκεί περίπου μισή ώρα με συνοδό χρήση ακτινοσκοπικού μηχανήματος c- arm.
• Σε πολύ δύσκολες περιπτώσεις συντριπτικών καταγμάτων με συνδυασμό και των δύο μεθόδων εσωτερική και εξωτερική οστεοσύνθεση , η διάρκεια της επέμβασης παρατείνεται.

 

Παραμονή στην κλινική

 

Ο ασθενής εξέρχεται συνήθως την ίδια μέρα ή την επόμενη του χειρουργείου, εάν υπάρχουν συνοδές σοβαρές συστηματικές παθήσεις (καρδιολογικά προβλήματα, νεφρική ανεπάρκεια ,κλπ)

 

Αποτέλεσμα

 

• Όταν χρησιμοποιείται εσωτερική οστεοσύνθεση (τοποθέτηση πλάκας) ο ασθενής ξεκινά κινητοποίηση του καρπού μεταξύ 2ης και 3ης μετεγχειρητικής εβδομάδας.
• Σε περίπτωση τοποθέτησης εξωτερικής οστεοσύνθεσης η κινητοποίηση του καρπού ξεκινά αμέσως μετά την αφαίρεση της συσκευής ,μεταξύ 4ης και 6ης μετεγχειρητικής εβδομάδας.
• Συμπεραίνουμε λοιπόν από τα παραπάνω ότι προτιμάται η τοποθέτηση πλάκας τιτανίου.

 

Μετεγχειρητικές οδηγίες

 

• Τα ράμματα αφαιρούνται περίπου 15 ημέρες μετεγχειρητικά, σε οποιαδήποτε μέθοδο οστεοσύνθεσης κι αν χρησιμοποιηθεί.
• Αλλαγές χρειάζονται κατά βάση μια φορά την εβδομάδα, μέχρι την αφαίρεση των ραμμάτων.
• Στην περίπτωση του μετεγχειρητικού πόνου, ο οποίος δεν είναι μεγάλος αντιμετωπίζεται με απλά παυσίπονα. Συνήθως παραμένει την πρώτη μετεγχειρητική εβδομάδα.
• Σημαντική είναι η κινητοποίηση των δακτύλων του χεριού και όλου του άνω άκρου για την τόνωση της κυκλοφορίας του άνω άκρου και την αποφυγή οιδημάτων στην περιοχή του καρπού.

 

Συνδυασμός χειρουργείου για σπάσιμο χεριού με άλλες επεμβάσεις

 

Οι παραπάνω επεμβάσεις μπορούν να συνδυαστούν με αποκατάσταση συνοδών τραυματικών κακώσεων τενόντων ,νεύρων κλπ.

 

Συχνές ερωτήσεις για το σπάσιμο χεριού

 

Πότε αρχίζει η κινητοποίηση – χρήση του χεριού

 

Συνήθως μετά την 20η μετεγχειρητική ημέρα όταν έχει γίνει εσωτερική οστεοσύνθεση, ενώ στην περίπτωση της εξωτερικής οστεοσύνθεσης την 4η-6η μετεγχειρητική εβδομάδα.

 

Πότε επανέρχεται πλήρως η λειτουργία του χεριού;

 

Η λειτουργία του χεριού επανέρχεται πλήρως συνήθως στο διάστημα μεταξύ 2,5-3 μήνες μετά το χειρουργείο. Στο διάστημα μεταξύ 1ου και 3ου μετεγχειρητικού μήνα μπορεί σε ορισμένους ασθενείς να χρειαστούν και συνεδρίες φυσικοθεραπείας για την αντιμετώπιση μετεγχειρητικής δυσκαμψίας και οιδήματος.

 

Συμβουλές

 

Σημαντική είναι η ακριβής τήρηση των οδηγιών του χειρουργού-ορθοπεδικού κυρίως όσον αφορά στην κινητοποίηση των δακτύλων και του άνω άκρου, για αποφυγή μελλοντικής δυσκαμψίας.